Teknolojinin Çocuklar Üzerindeki Etkileri
Evde yapacak birçok işiniz var ve çocuklarınızın sizi rahat bırakmasını istiyorsunuz. Bir yandan yemek hazırlayacaksınız bir yandan evi toparlayıp kendinize zaman ayırmak istiyorsunuz. “Kurtarıcınıza” gözünüz ilişiyor. TELEVİZYON – TABLET – AKILLI TELEFON. Yazının devamında bu üçlüden “televizyon” üzerinden bahsedeceğiz ancak televizyon, akıllı telefonlar, sosyal medya, internetteki videolar hepsi birbirinin aynısı. Açalım televizyonu çocuklar otursun ve hipnotize bir şekilde yayınları izlesin, bizde işlerimizi bitirdikten sonra onlara katılalım. Birçoğumuz için bu durum aslında hemen her gün karşılaştığımız bir rutin. Ancak bu durum çocuklarımızın gelişimini ve geleceğini nasıl etkiliyor hiç düşündünüz mü? Teknolojinin çocuklar üzerindeki etkileri neler?
Çocuklarımız 3 yaşına kadar televizyonda sadece renk ve ses uyumunu izlemekteler. Çocuklarda bu dönem televizyon izlemek konuşma yeteneğinin gerilemesine ve çocuğun sosyal gelişiminin olumsuz etkilenmesine sebep olmaktadır. Birebir iletişimin olmaması nedeniyle ileri yaşlarda çocukların çevresiyle iletişim kurmasının zorlaştığı görülmektedir. Televizyon seyretmeyen çocuklar ise hayal güçlerini daha rahat geliştirebiliyorlar… Çünkü televizyon bağımlısı çocuklar izledikleri filmlerden, çizgi filmlerden her şeyi hazır olarak alıyorlar ve zihinleri gün geçtikçe tembelleşiyor.
3 Yaş Üstü Çocuklara Etkileri
Gelelim 4-7 yaş arasında ki, çocukların üzerinde televizyonun etkilerine. Aslında bu etkinin en kritik dönem olduğuna dikkat çekmek isterim. Bu dönemde evde fazla zaman geçiren çocuk, tek başına oyun oynuyor. Bu ortamda televizyon çocuk için çok cazip geliyor. Çocuklar bu yaşlarda muhakeme yetenekleri olmadığı için izledikleri görüntülerin gerçek olduğunu düşünmektedirler. Sanırım buna en iyi örnek kendilerini “pokemon” sanan iki çocuğun (4 yaşında Ferhat ve 6 yaşında Seda) uçabileceklerini düşünerek kendilerini boşluğa bırakmaları gösterilebilir. Neyse ki ikisi de hayattalar. Bu ve buna benzer haberleri gazetelerde görmüşsünüzdür. Amerika Pediatri Akademisinin yaptığı araştırmalara göre çocukların günde 1, en fazla 2 saatten fazla televizyon izlemesi çok zararlıdır. Aksi takdirde bu durum çocuklarda telafisi olmayan zararların ortaya çıkmasına neden oluyor. Çünkü fazla televizyon izleyen çocuk;
1-Başkalarının çektikleri acı ya da sıkıntılara duyarsız kalır.
2- Çevrelerine ve çeşitli olaylara karşı korku geliştirir.
3- Başkalarına karşı saldırgan ya da zarar verici davranışlar geliştirme eğilimine girer.
4- Sürekli televizyonun karşısında oturduğu için kilo sorunu da yaşayabilir.
Teknolojinin çocuklar üzerindeki etkileri’ni 4 madde ile bu şekilde açıklayabiliriz. Çocuğunuzun ne seyredeceğine siz karar verin. Seçtiğiniz program biter bitmez çocuğunuzun ekran başında kalmasını engelleyin ve televizyonu kapatın.
Çocuğunuzun kumandası elinizde olsun!
Amerika’da uzun yıllardır kutlanan “TV Turnoff Week,” yani “TV Kapatma Haftası,” televizyon bağımlılığına emin adımlarla ilerleyen bizlere çok önemli mesajlar barındırıyor.
Bu haftanın düzenlenmesindeki temel amaç, insanların yılda bir hafta için de olsa televizyon karşısında harcadıkları zamanı azaltabilmek ve insanların zihnine daha faydalı şeyler yapabilecekleri anlayışını yerleştirebilmek. Bu haftayı düzenleyenler ve destek verenler, insanlara şu mesajı aktarıyorlar:
“Sadece bir haftalığına televizyonunu kapat; sonra gör bak neler olacak!”
TV Kapatma Haftası ilk olarak 1995 yılında kutlanmaya başlandı. Daha ilk yılında bu faaliyete 45.000 okul ve 8.000.000’dan fazla insan katıldı. Bu uygulamayı organizeli olarak ilk başlatan ise, sonradan TV-Turnoff Network (TV Kapatma Ağı) ismini alan TV-Free America (TV’den Bağımsız Amerika) isimli özel bir kuruluş oldu.
TV-Turnoff Network’ün çok etkileyici bir sloganı var: “Turn off TV – Turn on Life!” Yani, “Televizyonun düğmesini kapat, hayatın düğmesini aç!”
TV Kapatma Haftası Amerika’da doğduktan sonra diğer ülkelere de yayılmaya başladı. Her yıl Nisan ayının son haftası, çok sayıda ülkede, televizyonun zararları ve bundan korunma çarelerine dair önemli mesajların aktarıldığı bazı programlarla gündeme getiriliyor.
7 Yaş Üstü Çocuklar Örnek Alıyor
Televizyonun 7-12 yaş aralığındaki çocuklar üzerinde etkilerinin erişkinlere benzeyen özellikler taşıdığı görülmüştür. Bu yaştaki çocuklar iyiyi ve kötüyü ayırt etmeye başlamış olmalarına rağmen günümüzde etrafınızdaki çocuklara ve ergenlere dikkatli bir gözle baktığınızda ne görüyorsunuz?
Konuşma şekillerini, giyim tarzlarını, insanlara bakış açılarını ve arkadaşlıklara dair fikirlerini irdeleyin… Aslında dikkatli baktığınızda televizyon ve sosyal medya karakterleriyle ne kadar çok benzerlikler taşıdığını görmeniz çokta zor olmayacaktır. Bu durum ciddi anlamda çocukları özünden uzaklaştırarak özdeşim kurduğu sanal karakterlere yönlendirmektedir. Televizyon izleme alışkanlıklarının çocukların uyku düzenini de bozduğu bilinmektedir. Yapılan bir araştırmaya göre 3 saat veya daha fazla TV izleyen ergenlerin, erken yetişkinlik döneminde çok ciddi uyku bozuklukları yaşadıkları ortaya çıkmıştır. Televizyonun en olumsuz yanlarından biriside kitap okuma oranına ters orantılı olması. Hayatımızda televizyona ayırdığımız zaman arttıkça kitap hayatımızdan çıkıyor. Televizyon seyretmedikçe kitap okuma oranı hızla artmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu’nun yaptığı araştırmaya göre, (ülke genelinde ve ülke ortalamasında) günde 6 saat televizyon izleyen, 3 saat internete giren Türk insanı, kitap okumaya sadece 1 dakika ayırıyor. Kitap okumak Türk insanının ihtiyaç listesinde 235. sırada yer alıyor.
Teknoloji çocukların göz ve kalp sağlığını da etkiliyor
Televizyonun fiziki olarak olumsuzluklarına örnek olacak araştırmalardan birini Uluslararası Kardiyoloji Dergisi’nde (International Journal Of Cardiology) yayınlanan bir makalede görebiliriz. Makalede konuyla ilgili olarak verilen bilgiye göre 2 ile 10 yaş arasında olup iki saatten fazla TV izleyen çocuklarda, izlemeyenlere oranla ileride kalp rahatsızlıklarına yakalanma riskinin %30 daha fazla olduğu görülmüştür. Sydney Üniversitesi’nin yaptığı bir diğer araştırmada çok fazla TV izleyen çocukların göz damarlarında daralma olduğu ve bunun da kalp rahatsızlığı riskine işaret ettiği ortaya konmuştur. Ne kadar meşgul olursanız olun televizyonu veya akıllı telefonları asla bebeğinizi oyalama aracı olarak kullanmayın!
Çocuğumuzu televizyonun-internetin-sosyal medyanın sahte dünyasına teslim etmektense, kitapların sayısız faydalarının olduğu dünyasına yönlendirmek hem sizin açınızdan hem de çocuğunuz açısından verebileceğiniz en doğru karar olacaktır!
Teknolojinin çocuklar üzerindeki etkileri ile ilgili yazımıza yönelik görüşlerinizi soru ve yorum bölümüne yazabilir, okul öncesi eğitim ile ilgili yazımızı buradan okuyabilirsiniz.
