Lohusa Depresyonu Nedir? (Postparyum Depresyon)
Lohusa Depresyonu aynı zamanda -doğum sonrası depresyon olarak da bilinir- ise doğum yapan annelerin yüzde 10’nunda görülen bir depresyon çeşididir. Genelde doğumdan sonra 2-8 hafta süre içinde başlayabilir.
Lohusa Dönemi: Doğumdan sonra 40 gün kadar sürebilen bir süreç olarak tanımlanabilir.
Bebek sahibi olmak anne baba olmak mutluluk sebebi olarak görülür. Fakat anne’nin hormonlarındaki ani değişimler, depresyona sebep olabilir. Annelerin çoğu doğum sonrasında normal olarak belirli bir süre (1-2 hafta kadar hüzün, çökkünlük ve kaygı hissedebilir. Bu kaygı ve endişe daha uzun sürüyorsa doktora başvurulmalıdır.
Lohusa Depresyonu ‘nun Nedenleri
Lohusa depresyonu ‘nun biyolojik nedenleri olarak yükselen östrojen ve progesteron düzeylerinin doğumla birlikte ani düşmesidir. Bu ani değişen hormonlar beyindeki ruh halimizi tayin eden mekanizmaları etkileyip çöküntüye ve depresyona neden olabilir.
Psikolojik nedenler olarak ise annenin geçmiş depresyon öyküsü, doğum ve hamilelik süresinde çevresinden gördüğü destek, manevi olarak kendini yalnız hissetmesi gibi durumlardan bahsetmek mümkündür. Psikanalitik kurama göre ise gebeliğin bitmesi, yani çocuğun fetusla olan bağının kopması anne tarafından, sevilen bir kişinin kaybı olarak algılanmasıdır.
Doğum sonrası yaşanan depresyonun ortaya çıkmasındaki etkenler, evlilikte yaşanan sorunlar, ailedeki ruhsal hastalık öyküsü, istemeyen gebelik durumu, gebelik süresinde yaşanan evlilik çatışmaları ve doyumsuzluk durumu, ve eşlerinden yeterli, manevi desteği görememe ve daha önceki gebelikte yaşanmış kayıplar(düşük durumu) olarak sayılabilir.
Doğumla birlikte değişen roller, bebek bakımının getirdiği sorumluluk, eş olmaktan öte anne baba olmaya atılan ilk adımlar stresli ve sancılı olabilir.
Lohusa Depresyonu ‘nun Belirtileri Nelerdir?
Doğum sonrası depresyon genellikle doğum sonrası ilk zamanlarda sıklıkla birçok anne de görülen ve 1 hafta gibi kısa sürede atlatılan annelik hüznü ile karıştırılmamalıdır.
Doğum sonrası depresyonda bebeğine karşı zıt duygular ve ailesine karşı sevgisizlik ön plandadır.
- Duygudurumun depresif olması
- Aktivitelere karlı ilgisiz olması
- İştah değişikliği
- Sürekli hissedilen yorgunluk
- Uyku bozukluğu
- Çocuğun bakımında yaşanan güçsüzlükler
- Suçluluk hissi
- Unutkanlık
- Bebekle ilgilenmek istememe hatta öldürmek isteme
- Bebeği yeterince sevmedikleri ya da bakımıyla yeterince iyi ilgilenememe gibi endişeler
- Kendine güven duygusunun kaybolması
- Konsantrasyon eksikliği
- Psikomotor retardasyon ( işlevlerde yavaşlama, normalden daha yavaş düşünme, konuşma, hareket etme )
- Ajitasyon ( kişinin ruhsal gerginliğini dışa vurması sonucu oluşan etrafına karşı saldırganlık durumu)
Anne yukarıdaki belirtilerin bazılarını uzun bir süre gösteriyorsa, lohusa depresyonu ‘ndan şüphe edilmeli fakat tanı koyulmamalı mutlaka bir doktora başvurulmaldır.
Lohusa Depresyonu Ne kadar Sürer?
Doğumdan sonra 8-11 gün arası süren hormonlarında neden olduğu stres, kaygı gibi durumlar kısa sürede kaybolur. Lohusa Depresyonu tedavi edilmezse 2 yıla kadar sürebilir.
Lohusa Depresyonu ‘ nun tedavisi nedir?
Doğum sonrası depresyon yani lohusa depresyonu tanısı koyulduktan sonra uzman psikolog görüşüne ve hastanın durumuna göre bireysel ya da aile terapisi uygulanabilir. Doktorun tavsiyesi altında ilaç tedavisine de başlanabilir.
Aile Desteği Çok Önemli
Bu dönemde annenin çevresinden destek görmeye ihtiyacı vardır. Özellikle eşinden görülen manevi destek lohusa depresyonu ‘nun atlatılmasında önemlidir.
Anne’nin beslenmesine dikkat etmesi, her fırsat bulduğunda dinlenmesi gerekmektedir. Bu süreç boyunca anneanne ya da babaanne, anneye refakat etmelidir. Anne’nin gebeliğinin ilk zamanlarından hissetmeye başladığı annelik duygusu, doğumun gerçeklemesi annenin çocuğunu kucağına almasıyla daha da artmaktadır. Fakat bu annelik duygusunun yanı sıra gelen sorumluluklar, endişe ve kaygıyı arttırmaktadır.
Bu kaygının altında Anne’ nin kendini çocuğuna karşı yetersiz hissetmesi, onun bakımını üstlenemeyeceği korkusu yatmaktadır. Genç yaşta anne olan bireylerde görülme sıklığı daha fazladır.
Anne ile İlgilenin, Durumunu Gözleyin
Yeni doğan bebeğin heyecanı ile bu yakınmalarını dile getirmekten çekiniyor olabilir. Yeni doğum yapmış annelere içinde bulunduğu olumsuz duygular, kendini yalnız hissetmesi, utanması veya doğum sonrası kontrole kadar doktorla görüşme imkanı bulamaması gibi nedenler sonucunda lohusa depresyonu tanısı koyulamıyor.
Bu aşamada baba olarak anneye destek olmak, doğum sonrası depresyon hakkında bilgi sahibi olmak ve gerekli görüldüğü takdirde mutlaka bir doktora başvurmak gerekiyor.
Buradaki bilgiler ile tanı koyulamaz tanı için mutlaka bir uzmanla görüşmelisiniz.
Diğer yazılarımıza da göz atmak isterseniz, Çocuklara Mahremiyet Eğitimi Nasıl Verilir? isimli yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.